Besluit  RAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN

De volgende bepalingen zijn van toepassing inzake de bevoegdheid:

Artikel 78, 6° van het decreet lokaal bestuur (DLB)

De beslissing wordt genomen op grond van:

• E-mail van 31 maart 2025 m.b.t. de stopzetting van het Energiesnoeiersproject door ViTeS (M2504 0645). 

De beslissing houdt rekening met volgende adviezen:

/

De beslissing kent volgende inhoudelijke verantwoording :

Openbare dienstverplichting

Fluvius heeft een aantal sociale openbare dienstverplichtingen. Eén daarvan is het uitvoeren van energiescans. De energiescan is een huisbezoek, waarbij de energiesnoeiers de energetische situatie van de woning en het gedrag van de bewoners in kaart brengen.

De distributienetbeheerder laat een energiescan uitvoeren in de woning van een afnemer die dat vraagt en van wie het inkomen de grenzen, zoals hieronder aangegeven, niet overschrijdt: 

• het gezinsinkomen is lager dan: 
• € 28.105 voor een alleenstaande;  
• € 42.156 voor een alleenstaande met één persoon ten laste, te verhogen met € 4.160 per bijkomende persoon ten laste; 
• € 42.156 voor andere personen, te verhogen met € 4.160 per persoon ten laste.  
• deze bedragen zijn gekoppeld aan het gezondheidsindexcijfer 127,92 van oktober 2022 (basisjaar 2013). Ze worden jaarlijks op 1 januari aangepast aan het gezondheidsindexcijfer van de maand oktober die voorafgaat aan de aanpassing en afgerond naar het hogere tiental.

 

In afwijking van bovenstaande laat de distributienetbeheerder een energiescan uitvoeren in de woning van een afnemer die dat vraagt en die onder minstens een van de volgende categorieën valt: 

• een afnemer met een meter met geactiveerde voorafbetalingsfunctie voor elektriciteit of aardgas; 
• een afnemer voor wie de elektriciteitsdistributienetbeheerder of de aardgasdistributienetbeheerder een verzoek tot afsluiting van de elektriciteits- dan wel aardgastoevoer bij de lokale adviescommissie heeft ingediend; 
• iedere afnemer voor wie het OCMW de inschatting maakt dat de energiescan relevant kan zijn. 

 

Volgens artikel 6.4.1/8 van het Energiebesluit kan elke gemeente bepalen door wie de energiescans worden uitgevoerd. De energiescans kunnen worden uitgevoerd door gemeentepersoneel, door personeel van de elektriciteitsdistributienetbeheerder, door het energiehuis dat werkzaam is in dat gebied of door derden. [...] 

De energiescan bevat een basisscan en/of een of meer begeleidingstrajecten. Het VEKA legt de minimumvereisten vast waaraan een energiescan moet voldoen. 

De basisenergiescan omvat een inventarisatie van het energiegebruik in de woning. Tijdens de scan wordt ook een leveranciersvergelijking gemaakt. De energiebesparingspremies worden overlopen en een aantal kleine energiebesparende maatregelen worden uitgevoerd die resulteren in een directe energiebesparing. De basisenergiescan resulteert in een rapport met tips inzake REG op maat van de bewoner. 

Het begeleidingstraject type 1a kan enkel worden uitgevoerd bij personen die behoren tot de prioritaire doelgroepen voor energiescans en waar tijdens de basisenergiescan werd vastgesteld dat dit voor dit huishouden minimum 4 van de 7 modules van het begeleidingstraject type 1 mogelijk en relevant zijn: 

• Module 1: actieve begeleiding leverancierswissel; 
• Module 2: uitvoering van tijdsintensieve energiebesparende maatregelen; 
• Module 3: grondige bespreking sociale rechten en energiepremies; 
• Module 4: evaluatie en herhaling van de tips uit de basisscan; 
• Module 5: onderzoek na vaststelling abnormaal energieverbruik; 
• Module 6: grondige controle energiefacturen; 
• Module 7: duurzame verwarming. 

Volgens artikel 6.4.1/8 van het Energiebesluit kan elke gemeente bepalen door wie de energiescans worden uitgevoerd. De energiescans kunnen worden uitgevoerd door gemeentepersoneel, door personeel van de elektriciteitsdistributienetbeheerder, door het energiehuis dat werkzaam is in dat gebied of door derden. 

De projectpartner, die de energiescans uitvoert, factureert de uitgevoerde energiescans aan de distributienetbeheerder. 

Het energiebesluit bepaalt een maximale forfaitaire vergoeding voor de uitvoering van de energiescans. Deze is afhankelijk van het type scan en de aard van de toeleiding. De in art. 6.4.1/12 §3 van het energiebesluit vermelde maximale vergoedingen, dienen voor de vergoeding voor uitvoering van energiescans door de projectpartner, de vergoeding voor het pakket kleine energiebesparende maatregelen dat tijdens de energiescan wordt geplaatst en de vergoeding voor de kosten van de distributienetbeheerder (software, overhead). De facturatie gebeurt conform de praktische modaliteiten die overeengekomen worden tussen de projectpartner en de DNB.  

 

Historiek

Sinds 2007 hebben elektriciteitsdistributienetbeheerders een sociale openbare dienstverplichting om huishoudelijke energiescans uit te voeren. Op 21 mei 2007 ging het college van burgemeester en schepenen akkoord met de intentieverklaring om de uitvoering van energiescans en kleine energiebesparende maatregelen toe te wijzen aan de betrokken 'sociale economie initiatieven' uit de regio. 

Op 11 juni 2007 ging het college van burgemeester en schepenen vervolgens akkoord met deelname aan het project 'huishoudelijke energiescans' en met de uitvoering van de energiescans door derden, via nog nader te bepalen 'sociale economie initiatieven' uit de regio.  

Op 30 juli 2007 besloot het college van burgemeester en schepenen om de uitvoering van de huishoudelijke energiescans toe te wijzen aan Vilvoords Zilverpunt vzw. 

Op 27 september 2007 keurde de gemeenteraad de overeenkomst betreffende de uitvoering van huishoudelijke energiescans tussen gemeente Grimbergen, OCMW Grimbergen en Vilvoords Zilverpunt vzw goed. 

Aangezien de samenwerking met het Vilvoords Zilverpunt vzw sinds 2007 probleemloos verliep besloot de gemeenteraad op 24 april 2014 om de overeenkomst betreffende de verderzetting van de uitvoering van de huishoudelijke energiescans tussen het college van burgemeester en schepenen en het OCMW enerzijds, en het Vilvoords Zilverpunt vzw anderzijds goed te keuren. De overeenkomst ging in op 1 mei 2014 en gold voor onbepaalde duur. 

Vanaf 1 juli 2017 werd de erkenning lokale diensteneconomie van het Vilvoords Zilverpunt vzw overgenomen door Mivavil vzw, Olmstraat 348, Vilvoorde. Het personeel van het Vilvoords Zilverpunt vzw, dat was opgeleid tot het uitvoeren van energiescans, kwamen vanaf die datum in dienst bij Mivavil vzw. Hiertoe werd een addendum toegevoegd aan de betreffende overeenkomst. 

Enkele jaren geleden werd de werking van Mivavil vzw ingekanteld in de werking van ViTeS vzw.  

ViTeS vzw gaat zich in de toekomst verder concentreren op hun kernwerking, zijnde sociale tewerkstelling via kringwinkelactiviteiten. Hierdoor zal er weinig ruimte blijven om op termijn het project energiesnoeiers kwalitatief te blijven opnemen. Om die reden stopten zij eind april '25 definitief met het project Energiesnoeiers. De afgelopen maanden heeft ViTeS met verschillende organisaties rond de tafel gezeten om de verderzetting van het project maximaal te faciliteren en om de tewerkstelling binnen het project te vrijwaren. De energiesnoeier van ViTeS gaat vanaf 28 april '25 aan de slag als energiesnoeier bij Natuurpunt Mechelen.

 

Aanduiden van een nieuwe projectpartner 

Om de energiesnoeiersactiviteit binnen de gemeente vlot en volgens dezelfde kwaliteitsstandaarden verder te zetten, stelt ViTeS volgend stappenplan voor: 

• kiezen van een nieuwe organisatie via het overzicht van alle energiesnoeiers in Vlaanderen (https://herwin.be/businessmodel/energiesnoeiers/); 
• zodra de keuze is gemaakt, contact opnemen met ViTeS zodat ViTeS mandaat kan doorgeven aan de opvolger; 
• ViTeS inventariseert de contactpersonen per gemeente en bezorgt dit overzicht aan de opvolger zodat er vlot geschakeld kan worden als er een aanvraag voor een energiescan binnenkomt.   

 

Voorstel nieuwe projectpartner 

Over heel Vlaanderen zijn er 20 Energiehuizen. De opdrachten van de Energiehuizen zijn geregeld in het Energiebesluit van 19 november 2010. Energiehuizen staan in voor het verstrekken en beheren van leningen aan inwoners (energielening, energielening + en Mijn Verbouwlening). Sinds 2019 kende de Vlaamse minister van Energie aan de Energiehuizen een bijkomende opdracht toe met het uitvoeren van een basistakenpakket in elke gemeente van hun werkingsgebied dat voor elke inwoner kosteloos moet zijn. In 2023 werd het basispakket nog uitgebreid. Het basistakenpakket van de Energiehuizen omvat o.m. : 

• verstrekken en beheren van energieleningen; 
• inwoners informeren, adviseren en begeleiden door het aanbieden van een laagdrempelig energieloket waar inwoners terecht kunnen met hun energievragen en vragen over woningkwaliteit; 
• aanvragen en vergelijken van offertes  voor energetische renovatiewerken en renovatiewerken in het kader van woningkwaliteit.

 

Het vast bureau ging in zitting van 3 juni 2025 akkoord om het project 'huishoudelijke energiescans' (mbt rationeel energiegebruik bij kwetsbare gezinnen) toe te wijzen aan 3Wplus: 

• gezien heel wat dienstverlening naar inwoners toe m.b.t. energie zit gebundeld bij het Energiehuis 3W+, dat werkzaam is in de 35 gemeenten van het arrondissement Halle-Vilvoorde; 
• dat bovendien de taak van Energiehuis vervult in deze regio;
• zodat er een duidelijk aanspreekpunt voor burgers is wanneer zij energie-gerelateerde vragen hebben.

Een voorstel van overeenkomst met 3Wplus Werk voor de uitvoering van diensten gericht op rationeel energiegebruik bij kwetsbare gezinnen wordt op voorstel van het vast bureau ter goedkeuring voorgelegd aan de raad voor maatschappelijk welzijn. 

In het kader van deze overeenkomst zullen ook bepaalde persoonsgegevens verwerkt moeten worden. De afspraken met betrekking tot de uitvoering en organisatie van deze verwerking van persoonsgegevens worden geformaliseerd in een verwerkingsovereenkomst. Deze overeenkomst, welke werd nagekeken door de DPO, wordt eveneens op voorstel van het vast bureau ter goedkeuring voorgelegd aan de raad voor maatschappelijk welzijn.  

Bijkomende info:

Overzicht uitgevoerde energiescans:

2021	2022	2023	2024
88	77	94	74

 

Financiering energiescans door Fluvius

Het energiebesluit bepaalt een maximale forfaitaire vergoeding voor de uitvoering van de energiescans. Deze is afhankelijk van het type scan en de aard van de toeleiding. De in art. 6.4.1/12 §3 van het energiebesluit vermelde maximale vergoedingen, dienen voor de vergoeding voor uitvoering van energiescans door de projectpartner, de vergoeding voor het pakket kleine energiebesparende maatregelen dat tijdens de energiescan wordt geplaatst en de vergoeding voor de kosten van de distributienetbeheerder (software, overhead). De facturatie gebeurt conform de praktische modaliteiten die overeengekomen worden tussen de projectpartner en de DNB.