De gemeenteraad neemt kennis van het ontwerp van ruimtelijk uitvoeringsplan voor de herinrichting van de Ring rond Brussel (R0) deel noord en neemt een standpunt in.
Artikels 40 en 41 van het decreet lokaal bestuur (DLB).
/
De Werkvennootschap werkt vandaag aan een programma ‘Werken aan de Ring’, waarbij veel meer beoogd wordt dan de herinrichting van de R0. Het volledige programma bevat immers een pak maatregelen die de leefbaarheid rondom de Ring moeten verhogen, de groenblauwe netwerken kunnen versterken en de mobiliteit in de regio duurzamer willen maken door te werken aan een multimodaal netwerk en een 'mental en modal shift'.
Het programma omvat volgende projecten: gebiedsprogramma voor de Rand rond Brussel van Departement Omgeving, project Open Waterlopen van de VMM, bosuitbreiding door ANB, planbegeleidingsgroep van de VLM, opmaak regionale mobiliteitsplannen (o.a. Good Move van het BHG), de verdere uitbouw van het Fiets-GEN, de aanleg van hoogwaardige openbaarvervoerlijnen (HOV-verbindingen) uit het Brabantnet en deelsystemen, het voorzien van Hoppin-punten (mobipunten) en het herinrichten van de ring en de verkeerscomplexen.
De twee belangrijkste knelpunten op de ring zijn de verkeersonveiligheid en de gebrekkige doorstroming. De oorzaak van deze knelpunten kan in hoofdzaak teruggevonden worden in het grote aantal op- en afritten en verkeerswisselaars op een korte afstand. De op- en afritten en weefzones zijn zeer kort en voldoen niet aan de richtlijnen. Hierdoor is er ook heel wat sluipverkeer dat de ring probeert te vermijden.
In het kader van de herinrichting van de ring wordt alvast voor het noordelijke deel van de R0 (tussen en met inbegrip van de verkeerswisselaars Groot-Bijgaarden en Sint-Stevens-Woluwe) een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt door het Vlaamse gewest, het zogenaamde "RUP Herinrichting van de Ring rond Brussel (R0) - deel Noord". Via een ruimtelijk uitvoeringsplan kan de bestemming van een terrein gewijzigd worden, met hieraan gekoppeld nieuwe bestemmings- en inrichtingsvoorschriften.
De plandoelstellingen van het RUP zijn:
De Vlaamse Regering wenst met deze plandoelstellingen ook de volgende verbindingen te garanderen:
Naast de herinrichting van de R0 Noord zelf kunnen waar nodig of wenselijk, binnen het plangebied ook bestemmingswijzigingen voor andere elementen van het programma "Werken aan de Ring" mee opgenomen worden. Deze bestemmingswijzigingen kunnen ook bestemmingen in overdruk of symbolen in overdruk zijn (vb. indicatieve aanduiding fiets- en voetgangersverbinding) waarbij de grondbestemming (vb. agrarisch gebied) niet wijzigt, of tijdelijke bestemmingen (vb. werfzones).
De opmaak van dit ruimtelijk uitvoeringsplan bevindt zich momenteel in de fase "openbaar onderzoek" van het geïntegreerd planningsproces (een procedure waarin het milieueffectenonderzoek is geïntegreerd). Dit betekent dat een ontwerp van RUP werd goedgekeurd en hierover een publieke raadpleging wordt georganiseerd. De gemeenteraden worden uitgenodigd een standpunt in te nemen. De adviesinstanties kunnen desgewenst wel rekening houden met subadviezen van de eigen adviesraden (Gecoro, milieuraad,...).
De periode van publieke raadpleging loopt t.e.m. 30 juni 2023. Een standpunt van de gemeenteraad dient ten laatste die datum aan de Vlaamse overheid bezorgd te worden volgens de modaliteiten opgesomd op het DSI-loket.
Aan de gemeenteraad wordt gevraagd het standpunt voorbereid door de gemeenteraadscommissie over te nemen.
Raadslid Gilbert GOOSSENS merkt op dat de fractie Open VLD zich in de meeste aanpassingen van het document kan vinden. De fractie gaat echter niet akkoord met de inname en onteigening van privégronden om de Ring en fietsverbindingen aan te leggen. Aangezien meerdere eigenaren al een brief ontvangen hebben, waarin verklaard wordt dat men kan overgaan tot onteigening, dient de fractie Open VLD het volgende amendement in:
“Het gemeentebestuur zal alle innamen en onteigeningen weigeren bij de aanleg van de ring of fietsroute, voor alle privé-eigendommen op het grondgebied van Grimbergen, die gelegen zijn langs deze route of in het plangebied. Wanneer een andere overheid zou overgaan tot inname of onteigening van privégronden zal de bouwvergunning geweigerd worden, zoals bevoegde schepenen verklaard hebben tijdens de commissiebespreking. De hoogste eisen voor geluidhinder en pollutie zullen gesteld worden voor aanpalende eigenaars en de bevolking in het algemeen, dit met bestaande en nieuwe technieken die beschikbaar zijn”.
Schepen Philip ROOSEN reageert met de opmerking dat de aanleg van het Ringfietspad niets te maken heeft met het GRUP Ruimtelijke herinrichting van de Ring rond Brussel. Bovendien is de ingetekende voorbehoudszone een puur technische inkleuring met betrekking tot de ruimtelijke ordening, die niets te maken heeft met onteigening.
Burgemeester Bart LAEREMANS legt uit dat de gemeente zelf een bezwaarschrift indient, dat vandaag ter stemming voorligt. De conclusie van het raadsvoorstel is namelijk om niet akkoord te gaan met het voorgestelde plan. Over het Ringfietspad is het bezwaar dat er een gebrek aan informatie is. Op pagina 10 staat dat er grote ongerustheid heerst bij de eigenaars van de percelen die grenzen aan de Ring, over o.a. bomenkap en onteigeningen en dat zij meer informatie wensen over de fietssnelweg. Burgemeester LAEREMANS stelt voor om het amendement aan te passen en niet te eisen dat er nooit onteigend mag worden.
Raadslid Gilbert GOOSSENS vraagt of het gemeentebestuur vindt dat het zomaar gebruik kan maken van andermans eigendom. Blijkbaar stelt de gemeente dat ze overgaat tot onteigening als zij dat nodig acht.
Burgemeester Bart LAEREMANS antwoordt dat dit regelmatig gebeurt, bijvoorbeeld als de gemeente een fietspad, een bufferzone of een natuurgebied wil aanleggen.
Raadslid Gilbert GOOSSENS besluit om zijn amendement aan te passen, door de verwijzing naar de fietsroute eruit te halen.
Raadslid Eddie BOELENS is verbaasd over het amendement. De fractie Groen is tegen de verbreding van de Ring. Als de Ring niet wordt verbreed ten hoogte van Grimbergen, dan is onteigening niet nodig. Door hierom te vragen, geeft de fractie Open VLD aan ook tegen de verbreding van de Ring te zijn, want voor verbreding zijn sowieso onteigeningen nodig.
Raadslid Gilbert GOOSSENS wijzigt het amendement als volgt:
“Het gemeentebestuur zal alle innamen en onteigeningen weigeren bij de aanleg van de ring, voor alle privé-eigendommen op het grondgebied van Grimbergen, die gelegen zijn langs deze route of in het plangebied. Wanneer een andere overheid zou overgaan tot inname of onteigening van privégronden zal de bouwvergunning geweigerd worden, zoals bevoegde schepenen verklaard hebben tijdens de commissiebespreking. De hoogste eisen voor geluidhinder en pollutie zullen gesteld worden voor aanpalende eigenaars en de bevolking in het algemeen, dit met bestaande en nieuwe technieken die beschikbaar zijn”.
Schepen Philip ROOSEN reageert dat dit in de commissiebespreking niet is gezegd en dat de vergunning niet geweigerd kan worden door de gemeente, omdat de gemeente niet het orgaan is dat vergunt. De gemeente kan slechts adviseren, maar het gewest of de provincie besluit om al dan niet een vergunning af te geven.
Raadslid Gilbert GOOSSENS adviseert om snel over te gaan tot het opnemen van de commissievergaderingen, omdat daar wel degelijk is verklaard dat de bouwvergunning geweigerd zou worden.
Raadslid Eddie BOELENS vindt dat het voorstel van het gemeentebestuur een aantal positieve elementen bevat. De fractie Groen zou echter op sommige punten verder willen gaan. Allereerst gaat het om de doelstellingen van het plan. De fractie Groen stelt vast dat de werken aan de Ring bedoeld zijn om de capaciteit van het autoverkeer te vergroten. Doordat deze doelstelling niet in de plandoelstellingen is opgenomen, mist het GRUP de transparantie die bij de besluitvorming zo belangrijk is. De fractie Groen blijft zich verzetten tegen het vergroten van het aantal rijstroken en is voorstander van het optimaliseren van de huidige wegenis en het scheiden van doorgaand en lokaal verkeer. Het vergroten van het aantal rijstroken staat echter haaks op de doelen om een modal shift te realiseren van privé autoverkeer naar gebruik van fiets en openbaar vervoer.
Bovendien is het verbreden van de Ringweg in tegenspraak met de klimaatdoelstellingen van de federale, Vlaamse en Brusselse regering. Het leidt tot meer verkeer en een achteruitgang van de luchtkwaliteit. Vooral Strombeek-centrum en de omgeving van de Hellebeek en de Spaanse Linde zullen de gevolgen hiervan merken. Uit onderzoek blijkt dat meer rijstroken een aanzuigende werking hebben, waardoor deze capaciteit binnen tien jaar tijd volledig is ingevuld. Een tweede punt is dat de Vlaamse regering van Vlaanderen een logistieke draaischijf van West-Europa wil maken. Met name vrachtverkeer zal meer plaats krijgen op de Ring, met alle gevolgen vandien.
In het voorstel wordt het belang van de modal shift genoemd. De fractie Groen vindt dat deze er zo snel mogelijk moet komen, liefst voordat de werken aan de Ring starten. Het grote probleem is echter De Lijn en de MIVB en het gebrek aan samenwerking tussen deze twee partijen. De frequentie van De Lijn vermindert en de aansluitingen zijn minder goed. Zolang dit niet verbetert, zal de modal shift niet worden bereikt.
Als referentie wordt vooral gekeken naar wat er nu al is. Men wijst daarbij naar de plannen voor Parking C. De fractie Groen vindt het belangrijk om de omgevingsvergunningsaanvraag voor de Brusselse luchthaven erbij te betrekken, omdat deze maximalistische doelstellingen heeft, die gevolgen hebben voor de mobiliteit op de Ring. De fractie Groen verzoekt het gemeentebestuur om dat punt op te nemen bij de referenties.
Over mobiliteit sluit de fractie Groen zich aan bij de fractie Open VLD. De leefbaarheid zal door uitbreiding van de Ring in een deel van Grimbergen verslechteren, doordat er meer sluipverkeer zal komen richting Hellebeek. De overlast voor de regio wordt hiermee vergroot. Als er ook nog extra rijvakken komen, zal het sluipverkeer nog verder toenemen. Bovendien gaan de infrastructuurwerken heel lang duren en zal de overlast tijdens deze periode nog meer zijn.
Er zal meer luchtvervuiling komen. De voorgestelde maatregelen zijn belangrijk, maar de fractie Groen vreest dat het onvoldoende zal zijn. Ook het geluid zal toenemen door een extra rijstrook. Daarnaast wordt de afstand tussen de weg en de naastgelegen woningen kleiner met een extra rijstrook. De fractie Groen pleit voor een onderzoek naar het plaatsen van geluidschermen.
De waardevolle bomen, waarop buurtbewoners nadruk leggen, moet men zoveel mogelijk behouden. Bij de inrichtingsschets is een deel van de zone voorzien van weginfrastructuur, beplant met bomen. De bomen, die fijnstof en CO2 uit de lucht halen, zijn van groot belang. Bij de uitwerking van het aangepaste tracé en het Ringfietspad moeten de bomen gevrijwaard worden van kappen en mag de weg niet dichter naar de woningen worden verschoven.
Over de werfzones is de fractie Groen het eens met het gemeentebestuur. De plannen voor Potaarde vindt de fractie veel te ver gaan. Het is begrijpelijk dat er een werfzone komt, maar deze moet veel beperkter dan nu gepland.
Over de fietspaden is de fractie Groen het niet eens met het gemeentebestuur. Omwille van de veiligheid wordt geadviseerd om fietspaden door bebost gebied te voorzien van een brede onbeboste strook. Dat vindt de fractie Groen onnodig. Wel gaat de fractie akkoord met de vraaggestuurde verlichting.
De gemeente geeft aan betrokken te willen worden bij de uitwerking van het grafische plan. De fractie Groen zou hieraan willen toevoegen dat omwonenden erbij betrokken moeten worden.
Voor de Drijfstraat wordt bepleit om de landbouwbestemming te behouden. De fractie Groen kan daarmee instemmen, mits er wel rekening wordt gehouden met de natuur, door kleine kavels, kleine landschapselementen en voor diversiteit in de teelt.
De fractie Groen stelt voor om aan de zienswijze de volgende tekst toe te voegen:
“Groen Grimbergen roept de werkvenootschap op, om prioritair werk te maken van overleg met De Lijn en de MIVB om de noodzakelijke verbeteringen van het openbaar vervoer versneld te realiseren, als noodzakelijke maatregelen voor het realiseren van een modal shift”.
De fractie Groen is van plan om zelf een zienswijze in te dienen op basis van bovenstaande punten. Het zou echter sterker zijn als het gemeentebestuur de punten overneemt in haar zienswijze.
Schepen Philip ROOSEN benadrukt dat de beslissing om de Ring te verbeteren door de Vlaamse overheid is genomen. Het doel ervan is om de doorstroming te vergroten en de woonkernen te vrijwaren van sluipverkeer. Vanaf 2018 wordt al nagedacht over de inrichting van de weg en de omgeving. Vanaf dat moment heeft de werkvennootschap de plannen in alle varianten met de omgeving gedeeld. Vandaag gaat het alleen over het GRUP. Dat dient er slechts voor om de bestemming van de gronden in te kleuren. Daarna komt er een planprocedure. Het is dus nog niet bekend waar de Ring en het Ringfietspad precies komen te liggen.
In de commissie Mobiliteit zijn de ruimtelijke plannen besproken. Het gaat daarbij niet om een afbakening van eventueel noodzakelijke onteigeningen. Er is namelijk nog geen onteigeningsplan. De gemeente zal alert blijven dat de onteigeningen minimaal zijn en bij voorkeur nul. De voorschriften bepalen ook niet waar de Ring verbreed wordt. De fietssnelweg komt binnen het plangebied te liggen, maar ook dat tracé is nog niet bepaald. Vandaag gaat het slechts om de bestemming van de gronden voor de werking aan de Ring en niet voor het Ringfietspad.
Burgemeester Bart LAEREMANS voegt eraan toe dat er veel bedenkingen zijn geuit, maar dat het nog niet duidelijk is welke amendementen de fractie Groen gaat indienen. De fractie Groen sprak over de bewonersbrieven, maar het gemeentebestuur heeft juist veel aandacht hieraan besteed in het bezwaarschrift.
Over de bomenvrije strook langs het fietspad merkt hij op dat er niet is vastgelegd hoe breed deze strook moet worden. Als het fietspad aan de zuidelijke kant wordt aangelegd, wil het gemeentebestuur dat het pad langs de DE-site loopt, zodat deze locatie met Strombeek wordt verbonden. Nu is dat een onaantrekkelijke, beboste zone. Als daar een fietspad komt, moet er voor de veiligheid een paar meter van de boszone worden afgenomen, wat overigens elders gecompenseerd wordt. Op andere plaatsen wordt de Ring verbreed met parallelbanen. Dat betekent een fysieke verbreding, waarvoor onteigeningen noodzakelijk zijn. Bij Grimbergen is dat niet aan de orde. De weg gaat van drie naar vier rijstroken, maar de totale weg blijft even breed. De rechterstroken dienen dan voor lokaal verkeer en de linkerbanen voor doorgaand verkeer. Zo wordt een andere mobiliteit gecreëerd die tot een vlottere doorstroming moet leiden.
Al bij al is de burgemeester zeer tevreden met het genuanceerde bezwaarschrift. Als de fractie Groen enkele kleine, concrete amendementen had ingediend, had hij willen overwegen om deze in de zienswijze te verwerken, maar nu de fractie Groen zo’n uitgebreid epistel indient, stelt hij voor dat de fractie Groen zelf een bezwaarschrift opstelt.
Raadslid Eddie BOELENS reageert dat de fractie Groen van plan is zelf een zienswijze in te dienen. Hij stelt het gemeentebestuur echter voor om zijn betoog nog eens na te luisteren om te bepalen achter welke aspecten het kan staan. Hij is het ermee eens dat de werkvenootschap goed werk heeft geleverd en dat er veel verbeteringen zijn doorgevoerd. In de plandoelstellingen geeft men echter niet aan dat het verhogen van de capaciteit een doel is. De fractie Groen is niet tegen autoverkeer, maar is wel van mening dat werk gemaakt moet worden van de modal shift. Nu wordt er geïnvesteerd ten voordele van autoverkeer en niet ten voordele van fiets- en ander verkeer. Een van de uitdrukkelijke doestellingen van de modal shift is echter dat de fietspaden beschikbaar moeten zijn, voordat de werken aan de Ring beginnen. Er zal dus ook een keuze voor de exacte locatie gemaakt worden. Zolang er geen antwoord komt waar binnen de bestemmingszone het fietspad komt te liggen, zijn de omwonenden ongerust over hun huis en hof.
De fractie Groen is niet van plan om een hele reeks amendementen in te dienen, maar hoopt dat het gemeentebestuur een deel van de kritiek verwerkt in zijn zienswijze.
Voorzitter Peter PLESSERS sluit het debat en legt het amendement van de fractie Open VLD ter stemming voor waarna het besluit ter stemming wordt voorgelegd.
/
Amendement ingediend door de fractie Open VLD:
“Het gemeentebestuur zal alle innamen en onteigeningen weigeren bij de aanleg van de ring, voor alle privé-eigendommen op het grondgebied van Grimbergen, die gelegen zijn langs deze route of in het plangebied.
Wanneer een andere overheid zou overgaan tot inname of onteigening van privégronden zal de bouwvergunning geweigerd worden, zoals bevoegde schepenen verklaard hebben tijdens de commissiebespreking.
De hoogste eisen voor geluidhinder en pollutie zullen gesteld worden voor aanpalende eigenaars en de bevolking in het algemeen, dit met bestaande en nieuwe technieken die beschikbaar zijn”.
Met 5 stemmen voor (Manon BAS, William DE BOECK, Tom GAUDAEN, Gilbert GOOSSENS, Brigitte JANSSENS), 19 stemmen tegen (Bart LAEREMANS, Jelle DE WILDE, Kirsten HOEFS, Chantal LAUWERS, Trui OLBRECHTS, Philip ROOSEN, Karlijne VAN BREE, Jean-Paul WINDELEN, Katleen ORINX, Peter PLESSERS, Luk RAEKELBOOM, Patricia SEGERS, Gerlant VAN BERLAER, Rudi VAN HOVE, Bart VAN HUMBEECK, Yves VERBERCK, Karin VERTONGEN, Patrick VERTONGEN, Elke WOUTERS), 7 onthoudingen (Eddie BOELENS, Caroline DENIL, Linda DE PREE, Jean DEWIT, Isabel GAISBAUER, Katrien LE ROY, Vincent VAN ACHTER)
Het amendement wordt verworpen.
Artikel 1.
Kennis te nemen van het ontwerp van ruimtelijk uitvoeringsplan voor de herinrichting van de ring rond Brussel (R0) deel noord.
Art. 2.
Een standpunt in te nemen zoals opgenomen in bijlage.