Eénmaal per jaar dient gerapporteerd te worden over de stand van zaken van het Lokaal Energie- en Klimaatpact in de gemeente. De gemeenteraad keurt het rapport over de vooruitgang van de doelstellingen van het Lokaal Energie- en Klimaatpact in 2022 goed.
Decreet Lokaal Bestuur 22 december 2017:
De gemeenten zijn overeenkomstig artikel 41 van de Grondwet bevoegd voor de aangelegenheden van gemeentelijk belang. Voor de verwezenlijking daarvan kunnen ze alle initiatieven nemen. Ze beogen om bij te dragen aan de duurzame ontwikkeling van het gemeentelijk gebied.
De gemeenteraad bepaalt het beleid van de gemeente en kan daarvoor algemene regels vaststellen.
/
Europa wil tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent worden via het Fit for 55-pakket en het burgemeestersconvenant. Vlaanderen zet in op de klimaattransitie met het Vlaams Energie- en Klimaatplan. Deze plannen, pakketten en programma's willen het klimaat verbeteren door de belanghebbende op het lokale niveau aan te spreken.
Om lokaal het verschil te kunnen maken, lanceerde de Vlaamse Regering het Lokaal Energie- en Klimaatpact in 2021.
Het LEKP geeft lokale besturen de kans om de klimaatambities verder op te drijven en zich hiervoor te engageren. Het LEKP ondersteunt dit engagement met klimaatbevorderende doelstellingen binnen 4 werven:
Werf 1: Laten we een boom opzetten (vergroening);
Werf 2: Verrijk je wijk (renovatie en hernieuwbare energie);
Werf 3: Elke buurt deelt en is duurzaam bereikbaar (koolstofvrije (deel) mobiliteit);
Werf 4: Water, het nieuwe goud (droogteproblematiek).
Vlaanderen hoopt samen met de lokale besturen zijn opgestelde klimaatdoelstellingen te behalen. In ruil voor hun engagement beloont Vlaanderen de lokale besturen met subsidies om de LEKP-doelstellingen te behalen.
Het Pactportaal (www.lokaalklimaatpact.be) bundelt en volgt de resultaten van de LEKP-doelstellingen van de lokale besturen binnen hun grondgebied op. Op het Pactportaal kunnen zowel burgers als lokale besturen het LEKP-rapport van hun lokaal bestuur downloaden en zo nagaan hoe de doelstellingen van het LEKP ontwikkelen binnen hun lokaal bestuur. Eénmaal per jaar dienen de lokale besturen te rapporteren over de resultaten in functie van het LEKP op de gemeenteraad.
Het ontwerp LEKP-rapport 2022, zoals toegevoegd in bijlage, wordt op voorstel van het college van burgemeester en schepenen ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad. De gemeenteraadsbeslissing m.b.t. de rapportering over het LEKP dient voor 1 maart 2023 te worden opgeladen in het Loket Lokaal Bestuur.
Opmerkingen:
Dit LEKP-rapport bevat de ontvangen cijfers voor de voorgelegde doelstellingen binnen het LEKP 1.0 van Grimbergen. Over het LEKP 2.0 wordt in dit rapport nog niet gerapporteerd gezien het LEKP 2.0 pas van toepassing is vanaf 2023.
Verschillende data zijn afkomstig uit de toepassing groenblauwpeil.be. Via deze online toepassing kunnen niet alleen lokale besturen, maar ook burgers, bedrijven en verenigingen hun initiatieven doorgeven. Het groenblauwpeil (GBP) verzamelt deze data en geeft deze door aan het Pactportaal.
TOELICHTING BIJ HET RAPPORT
Algemene doelstellingen:
Burgemeestersconvenant
Doordat de gemeente het LEKP heeft ondertekend, heeft het zich ook geëngageerd tot ondertekening van het Burgemeestersconvenant 2030. Het convenant werd ondertekend op 23 september 2021.
De uitvoering van het Lokaal Energie- en Klimaatpact en het klimaatplan Grimbergen wordt opgevolgd binnen de stuurgroep klimaat. Daarnaast wordt voor de monitoring en opvolging van het klimaatplan ook gebruik gemaakt van de tool 'Futureproofedcities'.
Energiebesparing en reductie CO2-uitstoot lokaal patrimonium
Door het LEKP 1.0 te ondertekenen verbindt het lokaal bestuur zich ertoe om een gemiddelde jaarlijkse primaire energiebesparing van minstens 2,09% en een CO2-emissiereductie van 40% in de eigen gebouwen (inclusief technische infrastructuur, exclusief onroerend erfgoed) te realiseren in 2030 ten opzichte van 2015. Het referentiejaar voor beide doelstellingen is 2019. Daarom werd de CO2-emissiereductiedoelstelling geherformuleerd naar een reductie van 29,3% in 2030 tegenover 2019.
Gemeente:
| Type |
Evolutie |
| Primair verbruik (kWh) |
-6,38% |
| CO2-emissie (ton) |
-2,31% |
AGBG:
| Type |
Evolutie |
| Primair verbruik (kWh) |
-69,22% |
| CO2-emissie (ton) |
-63,34% |
Sterke daling voor het AGBG o.w.v. de concessie afgesloten met Lago voor uitbating van het zwembad Pierebad.
Om op schema te zitten om deze doelstellingen te bereiken, moet in 2021 een primaire energiebesparing gerealiseerd worden van 4,14% en een CO2-emissiereductie van 5,33% tegenover 2019. De CO2-reductiedoelstelling geldt namelijk niet jaarlijks, maar hierbij is het wel het einddoel in 2030 dat gehaald moet worden. Deze resultaten zijn een indicatie of het bestuur op schema zit om de doelstelling voor CO2-reductie in 2030 te behalen.
De emissiereductie van 5,33% t.o.v. 2019 moet het bestuur niet halen, maar het is wel een indicatie of het bestuur op de juiste weg zit.
In 2022 werden o.a. volgende initiatieven genomen om te komen tot een energiebesparing in het gemeentelijk patrimonium:
| Project |
Initiatiefnemer |
| OEPC Grimbergen |
Gemeente i.s.m. Wattson |
| PV-installatie GBS 't Mierken |
Gemeente i.s.m. Noordlicht |
| Relighting Ter Wilgen (binnenverlichting, alsook terreinverlichting) |
Gemeente i.s.m. Fluvius |
| Muziekacademie Ter Biest:dakrenovatie en vervanging beglazing |
Gemeente |
| Opmaak energiezorgplan |
Gemeente i.s.m. Fluvius |
| Werkgroep energie |
Gemeente |
| Aanwerving deskundige energie |
Gemeente |
| Maatregelen i.k.v. energiecrisis (o.a. verlaging temperatuur, doven openbare verlichting) |
Gemeente |
Verledding openbare verlichting
Doelstelling: alle openbare verlichting omschakelen naar LED tegen 2030
Verleddingsgraad Grimbergen: 18,64%
Geen heffing op hernieuwbare energie
Doelstelling: geen verdere heffing op hernieuwbare energie-installaties invoeren en bestaande belastingen geleidelijk af te bouwen tegen ten laatste 2025.
Grimbergen:
gemeentelijk belastingreglement op masten en pylonen d.d. 16 december 2021 - aanslagjaren 2022-2025
masten en pylonen dienstig om groene energie te produceren worden vrijgesteld van de belasting.
Lokaal warmte- en sloopbeleid
Doelstelling: opmaak van een lokaal warmte- en sloopbeleidsplan
Een lokaal warmteplan zet met een visie, een warmtezoneringsplan en een concreet actieplan de krijtlijnen uit voor fossielvrij verwarmen en koelen. Het brengt in kaart waar restwarmte ontstaat en bruikbaar wordt als energiebron.
Het concretiseren van het begrip lokaal sloopbeleidsplan staat in het werkprogramma van VVSG Netwerk Klimaat.
Grimbergen:
opmaak lokaal warmtebeleid: op te starten - budget voorzien 2023
Doelstellingen per werf
Werf 1: Laten we een boom opzetten (vergroening)
Doelstelling: Eén boom extra per inwoner tegen 2030
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| Slikkestraat |
|
4 extra bomen |
| Steenstraat |
Gemeente ism Bosgroep |
400 extra bomen |
| Geboortebos Humbeeksesteenweg |
Gemeente |
214 extra bomen |
| Diverse locaties in Grimbergen |
Gemeente |
133 extra bomen |
| Actie 'Behaag je tuin' |
RLBK |
74 extra bomen |
| Kerkhof Strombeek |
Gemeente |
1 extra boom |
| Gebied Holbroek |
Natuurpunt |
10 extra bomen |
| Gebied Heideveld |
Natuurpunt |
15 extra bomen |
| Nekkerbos |
Natuurpunt |
50 extra bomen |
| Particuliere projecten ism RLBK |
Particulieren |
24 extra bomen |
| Campus Fenix ism Buumplanters |
Campus Fenix |
50 extra bomen |
| Particuliere projecten |
Particulieren |
70 extra bomen |
| Particuliere projecten ism Bosgroep |
Particulieren |
250 extra bomen |
| Steenstraat 90+ |
Gemeente ism Buumplanters |
580 extra bomen |
*ook aantal bomen 2021 (sinds start LEKP) meegeteld
Doelstelling: halve meter haag of geveltuinbeplanting extra per inwoner tegen 2030
| Project |
Initiatiefnemer |
| Geveltuintjes |
Particulier |
| Klimplanten Actie 'Behaag je tuin' |
RLBK |
| Geveltuintje |
Campus Fenix ism Buumplanters |
| Haagplantactie 'Behaag je tuin' |
RLBK |
| Project holle weg Kattenbergen |
Pro Natura |
| Project 'Strombeek vergroent' |
Gemeente i.s.m. 3Wplus |
Doelstelling: één natuurgroenperk extra per 1000 inwoners tegen 2030
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| L.Luypaertlaan |
Gemeente |
82 m² |
| Lindelaan |
Gemeente |
200 m² |
| School Beigem |
Gemeente |
90 m² |
| Singel |
Gemeente |
300 m² |
| Groot Molenveld |
Gemeente |
157 m² |
| Charleroyhoeve |
Gemeente |
340 m² |
Werf 2: Collectieve renovaties
Doelstelling: 50 collectief georganiseerde energiebesparende renovaties per 1000 wooneenheden
De laatste update van deze data is gebeurd door Fluvius op 1/06/2022. In de periode 1/01/2021 tot 01/06/2022 werd er nog geen collectief georganiseerde energiebesparende renovatie uitgevoerd.
In het kader van de renovatie van het gebouwenpatrimonium werden o.m. volgende acties genomen in 2022:
| Project |
Initiatiefnemer |
| Mobiel Energiehuis |
Gemeente i.s.m. 3Wplus |
| Promotie energielening, subsidies, burenpremie, benovatiecoach, energiek wonen, .... |
Gemeente i.s.m. 3Wplus |
| Organisatie energiefitsessies |
Energiehuis 3Wplus i.s.m. Fluvius |
| Warmtescans |
Gemeente |
| Duurzaam bouwadvies |
Gemeente i.s.m. Steunpunt Duurzaam Bouwen |
| WarmNest |
Gemeente .s.m. 3Wplus Energie en Klimaatpunt |
| Noodkoopfonds |
OCMW |
| Wijkrenovatieproject Paalveld |
Gemeente i.s.m. 3Wplus Energie |
Doelstelling: 1 coöperatief/participatief hernieuwbare energieproject per 500 inwoners tegen 2030
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| PV-installate GBS 't Mierken |
Gemeente i.s.m. Noordlicht |
28 PV-panelen 15120 Wp |
Werf 3: Elke buurt deelt en is duurzaam bereikbaar
Doelstelling: 2 deelwagens voor een (koolstofvrij) deelsysteem per 1000 inwoners tegen 2030
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| Overal Stroomversnellers |
Gemeente i.s.m. Cambio |
2 deelwagens Cambio in centrum Grimbergen 2 deelwagens Cambio voorzien in Strombeek-Bever (vermoedelijke plaatsing: voorjaar 2023) |
| Cozy zkt wheeler |
Gemeente i.s.m. Autodelen.net en Mpact |
Infosessie (speeddate) om inwoners die aan particulier autodelen willen doen bij elkaar te brengen |
Doelstelling: minstens 1 laadpunt per 100 inwoners tegen 2030
Aantal (semi-)publieke laadpunten in Grimbergen: 49
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| Uitrol publieke laadinfrastructuur |
Vlaamse Overheid |
Opstart concessie in oktober 2022 |
Doelstelling: 1 meter nieuw of structureel opgewaardeerd fietspad extra per inwoner vanaf 2021 t.e.m. 2030
Nog geen data beschikbaar.
In 2022 werden volgende initiatieven genomen:
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| Fietspadenplan |
Gemeente |
Aanvraag subsidies Kopenhagenplan |
Werf 4: Water. Het nieuwe goud
Doelstelling: 1 m² ontharding per inwoner tegen 2030
Aantal m² ontharding in Grimbergen: 0 m²
In 2022 werden volgende initiatieven genomen:
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| Project 'Strombeek vergroent' |
Gemeente i.s.m. 3wplus |
1 adviesaanvraag |
| Onthardingsproject P. Breughelstraat |
Gemeente i.s.m. provincie en Pro Natura |
Ontwerp opgemaakt. Ontharding zal uitgevoerd worden in voorjaar 2023 |
Doelstelling: 1 m³ extra opvang van hemelwater per inwoner tegen 2030
Aantal extra m³ hemelwateropvang: 150 m³
In 2022 werden volgende initiatieven genomen:
| Project |
Initiatiefnemer |
Resultaat |
| Groepsaankoop regenwatertonnen |
Gemeente i.s.m. Haviland |
52 regenwatertonnen |
| Wegenis Dr. Carlierstraat |
Gemeente |
42 + 78m³ RWA bekken (krattensysteem) bij wegenisaanleg |
Schepen Chantal LAUWERS geeft een toelichting op de rapportering 2022 van het Lokaal Energie- en Klimaatpact. Het rapport bevat de cijfers die voorlagen op 9 januari 2023. Sommige delen van het rapport worden wekelijks, halfjaarlijks of jaarlijks geactualiseerd. Het rapport is besproken in de commissie Omgeving van 19 januari 2023.
Er zijn stappen in de goede richting gezet. Er zijn 1.875 extra bomen geplant, 437 meter haag- en geveltuinbeplanting aangeplant en 6 extra natuurgroenperken met een totale grootte van 1.169 m2 gerealiseerd.
In het programma 'Verrijk je wijk' is één coöperatief participatief hernieuwbare-energieproject met de installatie van 28 zonnepanelen op de gemeentelijke basisschool 't Mierken in Beigem. Verder zijn diverse initiatieven genomen om duurzaam verbouwen te stimuleren en te faciliteren.
Zes deelwagens en 1 laadpunt per 100 inwoners zijn aangebracht. Het aantal laadequivalenten was op 9 januari nog niet bekend. Ook het aantal meter nieuw of verbeterd fietspad was nog niet bekend. Er zijn twee gemeentelijke deelwagens in Grimbergen-centrum. Later in het jaar zijn er twee voorzien in het centrum van Strombeek-Bever. Ook werd een informatiesessie georganiseerd voor inwoners over particulier auto-delen. In 2022 is een projectstudie aangevraagd voor het investeren in fietsinfrastructuur.
In het programma 'Water, het nieuwe goud', is 150m3 extra hemelwateropvang per inwoner op de teller, onder andere door de aanschaf van regentonnen en de aanleg van een waterbekken bij de wegenisaanleg in de Dr. Carlierstraat. Ook zijn in 2022 diverse initiatieven genomen om grond te ontharden. Komend voorjaar worden de projecten uitgevoerd. Ook werd besloten om een onthardingsstudie te laten uitvoeren. In 2023 zullen diverse onthardingsprojecten worden uitgevoerd.
In 2022 is een daling zichtbaar van 6,38% voor het primaire energieverbruik in de gemeentelijke gebouwen en van 17% in gebouwen van het AGBG, exclusief het Pierenbad. Verder wordt een daling van 2,31% CO2 in gemeentegebouwen en 0,8% in de gebouwen van het AGBG gerealiseerd ten opzichte van referentiejaar 2019. Er is een solide basis gelegd voor de verdere monitoring en afbouw van het energieverbruik van het patrimonium. Het percentage led-verlichting is momenteel 18,4%. Via het Vlaams Klimaatpactportaal kan het rapport van de gemeente op elk moment gedownload worden. Binnen afzienbare tijd kunnen de stand van zaken en alle acties die het gemeentebestuur onderneemt ook ingezien worden op de gemeentelijke website.
Raadslid Eddie BOELENS meldt dat de fractie Groen tevreden is over het verloop van de commissievergadering, omdat daar alle technische vragen goed beantwoord zijn. Ook is de fractie Groen tevreden over de vorderingen die zijn gemaakt. Toch heeft de fractie ook nog een aantal bedenkingen en vragen.
Tegen 2030 wil de gemeente 37.000 bomen geplant hebben. In de commissie is gemeld dat een gekapte boom door meerdere jonge bomen vervangen moet worden, om tot een gelijke CO2-absorptie te komen. Raadslid BOELENS vraagt of het gemeentebestuur bereid is om bij de aanvraag van een omgevingsvergunning, waarbij bomen gekapt moeten worden, te eisen dat er voor elke gekapte volwassen boom drie jonge exemplaren worden geplant.
Burgers moeten zich ook inspannen om bomen te planten. De fractie Groen vraagt of geïnventariseerd kan worden van de bomen op het grondgebied van Grimbergen, ook op private kavels, waarna ook toegezien wordt op het illegaal kappen van hoogstambomen. Tot slot vraagt hij of de bomen die verdwenen zijn, in mindering worden gebracht op het aantal geplante bomen.
Over hagen hoort raadslid BOELENS graag of de gemeente in de Omgevingsvergunning als voorwaarde kan opleggen dat mensen moeten kiezen voor levende hagen en gazons, in plaats van betontegels en schuttingen. De gemeente moet daarbij zelf het goede voorbeeld geven en dus geen plastic hagen plaatsen, zoals bij ‘t Villegastje is gebeurd.
Over werf 2 neemt de fractie Groen nota van de geleverde inspanning. De fietspaden die aangelegd zullen worden, zijn een goede zaak. Wel blijft het helaas een probleem voor de bewoners dat zij hun elektrische wagens niet kunnen laden met de stroom van hun zonnepanelen.
Over ontharding vraagt hij of bouwprojecten hierop in mindering worden gebracht van de geleverde inspanning. Er wordt hier en daar onthard, maar wat gebeurt er met verkavelingen? Hij kent twee spijtige voorvallen, te weten het Guldendal dat heraangelegd is, terwijl dat gerust een meter smaller had gekund, zodat er over de gehele lengte een meter minder verharding was aangelegd. Een ander voorbeeld is het fietspad van de Sparrenlaan. Daar is gekozen voor een fietspad in de berm, zodat de rijbaan niet versmald hoeft te worden.
De fractie Groen vindt desondanks de geleverde inspanningen door het schepencollege en de betrokken diensten zeer positief.
Schepen Chantal LAUWERS dankt raadslid BOELENS voor zijn suggesties en zal deze onderzoeken met de diensten. Over de bomen antwoordt ze dat er een inventarisatie is geweest. De bomen die verdwijnen, worden afgetrokken van het aantal nieuw aangeplante bomen. De rijbaan van de Sparrenlaan wordt wel degelijk versmald, maar misschien niet zoveel als de fractie Groen zou willen. Er moet echter een bus kunnen passeren, dus enige breedte heeft de weg wel nodig. De opmerking over de plastic haag zal zij aan de organisatie doorspelen.
Schepen Kirsten HOEFS voegt eraan toe dat er een plastic haag is neergezet, omdat de ruimte onvoldoende is voor een levende haag. Over het ontharden antwoordt zij dat in bouwprojecten de waterhuishouding op eigen terrein moet worden gereguleerd. Met de nieuwe provinciale verordening hemelwater wordt dat nog complexer. Het project Guldendal vindt de schepen geen slecht voorbeeld. Er is minder verhard oppervlak aangelegd dan er vroeger was. Het wegdek is niet verbreed en de parkeerstrook is van waterdoorlatende verharding aangelegd. Bovendien zijn er infiltratiekolken geplaatst om in extra buffering te voorzien.
Raadslid Eddie BOELENS reageert dat het Guldendal een verbindingsstraat is tussen de Prinsenstraat en de De Merodestraat, waar men zelden een tegenligger tegenkomt. Het is niet nodig om de straat zo breed te maken. Over de bouwwerven zegt hij dat het reguleren van de waterbuffering op de betreffende bouwgrond voldoende is voor het infiltreren van water, maar dat ontharden meer doelen heeft.
Raadslid Bart VAN HUMBEECK stelt vast dat de fractie Groen zojuist ijverde voor meer parkeerplaatsen voor de bewoners in Strombeek-Bever. Daar is blijkbaar wel plaats voor de auto. Een andere straat moet dan weer veel smaller gemaakt worden, waardoor er geen parkeerplaatsen mogelijk zijn.
Raadslid Eddie BOELENS antwoordt dat aan het Guldendal alle woningen een oprit hebben, met voldoende plaats voor de auto, waardoor de vergelijking met het verzoek om voldoende parkeerruimte om het Gemeenteplein, mank gaat.
Raadslid Linda DE PREE voegt eraan toe dat de fractie Groen niet heeft gevraagd om meer parkeerplaatsen in Strombeek-Bever, maar om de bestaande parkeerplaatsen toegankelijk te houden voor de bewoners.
Voorzitter Peter PLESSERS sluit het debat en legt het punt ter stemming voor.
Naast de inhoudelijke rapportering dient de gemeente ook te rapporteren over de uitgaven die gebeurd zijn voor projecten waarvoor deze subsidie wordt aangevraagd door ze in de jaarrekening te koppelen aan de code ABB-LEKP-2022.
Voor de financiële rapportering werd door de dienst Omgevingsbeleid, in samenwerking met de subsidiecoördinator, een overzichtstabel opgemaakt met de uitgaven in het kader van het LEKP. De overzichtstabel werd toegevoegd in bijlage.
Samengevat:
Enig artikel.
Het rapport over de vooruitgang van de doelstellingen van het Lokaal Energie- en Klimaatpact in 2022 goed te keuren.